Tehlike Özellikleri

Klorlu hidrokarbonlar ekonomik açıdan düşük fiyatlı oluşları, genel etkililikleri, dirençli olmaları ve bizim için nispeten daha az toksik oluşları ile avantajlı görünmelerine rağmen; yavaş biyolojik ayrışmaya uğramaları, ortam koşullarına aşırı dirençli olduklarından birikme özelliği göstermeleri, kuş ve balıklara toksik etkiye sahip olmaları gibi nedenlerden dolayı kullanımları kısıtlıdır.

Organofosfat insektisitler genelde biyolojik ayrışma özelliğindedir ve toprakta fazlaca birikmeleri daha az olasıdır. Ancak bu bileşikler göreceli olarak klorlu hidrokarbonlara oranla sağlığımız üzerinde daha fazla toksik etkiye sahip olduğundan, kullanırken dikkatli olmamız gerekir. Karbamatlar çevre sağlığı bakımından popüler bileşiklerdir. Zira bu bileşiklerin çoğu toprakta süratle ayrışmaya uğrarlar ve memelilerde daha az toksiktirler.

Yıllardır zararsız olduğu söylenerek pomat, sprey ya da losyon halinde satılan sinek ve böcek kovucuların içeriğinde bulunan “deet” adlı madde sağlığımızı tehlikeye sokar. Bu kimyasalın nörotoksik, yani sinir hücreleri üzerindeki toksik etkisi ile ilgili uyarılar vardır. Ayrıca bu sprey şeklindeki kovucular, sinir sistemi için önem arz eden asetilkolin esteraz adlı enzimin salgılanmasına da engel olurlar. Bu durumdan en çok bebeklerimiz ve çocuklarımız etkilenir.

Bilinçsizce yapılan kokulu haşere ilaçları haşerelerden çok daha zararlıdır. Evlerimizde veya ofislerimizde ucuz maliyetli olmaları nedeniyle tercih ettiğimiz kokulu ilaçlardan solunum yoluyla vücudumuza girerek yağ dokusunda depolan zehirli maddeler, annelerden bebeklere kadar rahatlıkla geçebilir. Bu geçişle çocuklarımızda hafıza kaybına kadar varan sonuçlar otaya çıkar. Bu haşere ilaçlarında kullanılan diazinon, organofosfatlar, klorlu hidrokarbonlar, tetrametrin, diklorobenzen, bakır naftenat gibi bileşenler bizim için yüksek oranda zehirlidirler. Diazinon, son derece zehirli olmasının yanı sıra merkezi sinir sistemimizi de etkiler. Klorlu hidrokarbonların kanserojen ve genleri bozucu olduğu konusunda kuşkular vardır.

Ayrıca yapılan pek çok araştırma herhangi bir ortama tek bir kez haşere ilacı uyguladıktan sonra toksinlerin ilaçlamadan sonraki iki hafta boyunca iç mekânlardaki yüzeylerde, eşyalar da dâhil olmak üzere, kalmaya devam ettiğini ortaya koymuştur.