Tanımı ve İçeriği

Benzin, yeraltından çıkarılan ham petrolden ayrımsal damıtma yöntemi ile elde edilen hidrokarbonlardan ibarettir. Kendine göre kokusu olan benzin, renksiz, su gibi duru, uçucu ve yanıcı bir sıvıdır.

Kimyasal olarak benzin ham petrolün özelliğine bağlı olarak 120’den fazla hidrokarbon içerir. Bunların çoğu doymuş hidrokarbon yapısında olup, 5’den 12’ye kadar karbon taşırlar. Kaynama noktası 32,2°C ile 210°C arasındadır ve parlak isli bir alevle yanar. Hava ile patlayıcı karışımlar meydana getirir.

Benzin çoğunlukla alifatik hidrokarbonlar içerir, bununla birlikte oktan seviyesini arttırmak için izo-oktan, benzen ve toluen gibi aromatik karbonlarla zenginleştirilir. Küçük miktarlarda çeşitli ek maddeler, performansı ayarlama ve egzoz emisyonu azaltmak için kullanılır. Bazı karışımları alternatif yakıtın bir parçası olarak önemli miktarda etanol içerir.

Eskiden petrolün ayrımsal damıtılmasıyla elde edilen benzin bugün Craek ( Parçalamak) usulü ile de elde ediliyor. Bu usulde petrolün ağır yağları yüksek sıcaklık derecelerinde ısıtılarak hafif yağlar, yani benzin elde edilmiş olunuyor.

Sentetik olarak benzini Alman kimyager Bergius’un metodu ile kömürden elde etmek de mümkündür. Bu metoda göre kömür yüksek basınç altında katalitik hidrojenasyon ile sıvı hidrokarbonlara dönüştürülür.

Fischer-Tropsch ise karbonmonooksit ile hidrojeni katalitik olarak birleştirerek sıvı hidrokarbon elde etmiştir.

Her iki metod ile hem daha pahalı hem de daha kalitesiz benzin elde edilir.

Çeşitleri ve Sınıfları

Genel olarak 4 farklı çeşit benzin piyasaya sürülür. Bunlar:

• Kurşunsuz benzin
• Süper benzin
• Normal benzin
• Uçak benzini

Kurşunsuz benzin içeriğinde 0.013 g/L kurşun bulundurur ve diğer çeşitlere göre değerlendirilecek olursa bu miktar çok azdır. Süper benzin ile normal benzin arasındaki önemli fark ise oktan sayıları farkıdır. Oktan sayısı normal benzinde 86-91, süper benzinde ise 95-100 arasındadır.

Uçak benzini oto benzinine göre daha dar kaynama aralığına ve daha düşük buhar basıncına sahiptir. Oktan sayısı yüksektir ve sahip oldukları oktan sayılarını kolayca gösterebilmek için kırmızı, mavi, yeşil, kahverengi ve eflatun (oktan sayısı küçükten büyüğe doğru) gibi çeşitli renklere boyanmıştır.

Oktan sayısı, teknik anlamıyla, benzinin vuruntu kalitesini değerlendirmek için kullanılan bir ölçüttür. Bir yakıtın oktan sayısı, yanma kalitesinin ve özellikle de zor koşullara dayanma yeteneğinin ölçüsüdür. Araç performansının düşmesinden ve motorun hasar görmesinden kaçınmak için benzinin motora uygun bir oktan kalitesine sahip olmasına dikkat etmemiz gerekir. Motorlarda kullanacağımız benzini, motorun yapısına ve teknolojisine göre seçeriz. Benzinin "oktan sayısı" ne kadar fazla ise o benzin o kadar zor tutuşur. Bu yüzden yüksek oktanlı benzin vuruntuya karşı daha dirençlidir. Aynı zamanda benzinin zor tutuşması (yani oktan sayısının gereğinden fazla olması) da istemeyeceğimiz bir durumdur. Çünkü bujinin ateşlendiği anda benzinin tutuşmasını isteriz. Oktan sayısı ne kadar fazla ise benzinin gerektiği anda tutuşması o kadar zor ya da geç olur. Bu da motorun performansını düşüren bir durumdur.